Tại sao Bitcoin bị giới hạn ở mức 21 triệu? Giải mã thiết kế toán học tuyệt vời của Satoshi Nakamoto
Tổng nguồn cung của Bitcoin được cố định ở mức 21 triệu đồng tiền - một con số không hề được chọn ngẫu nhiên. Người sáng tạo ra nó, Satoshi Nakamoto, đã triển khai một khuôn khổ toán học nghiêm ngặt để đảm bảo tính khan hiếm và hoạt động ổn định. Để thực sự hiểu được thiết kế này, trước tiên chúng ta phải xem xét cơ chế phát hành của Bitcoin.
Nguyên tắc cốt lõi: Cách khai thác và chia đôi tạo ra mức trần 21 triệu
Bitcoin được tạo ra thông qua một quá trình gọi là "đào". Người khai thác sử dụng sức mạnh tính toán để xác thực giao dịch và bảo mật mạng, và khi thêm thành công một khối mới vào blockchain, họ sẽ nhận được phần thưởng bằng Bitcoin.
Tuy nhiên, phần thưởng này không phải là cố định. Nó được lập trình để giảm 50% sau mỗi 210.000 khối - một sự kiện được gọi là "chia đôi".
- Khi Bitcoin ra mắt vào năm 2009, phần thưởng khối là 50 BTC.
- Vào năm 2012, lần chia đôi đầu tiên đã cắt giảm xuống còn 25 BTC.
- Vào năm 2016, nó lại giảm một nửa xuống còn 12,5 BTC.
- Năm 2020, giá trị của nó là 6,25 BTC.
Theo thiết kế, một khối mới sẽ được khai thác sau mỗi 10 phút. Với tốc độ này, phải mất khoảng bốn năm để khai thác được 210.000 khối. Theo tiến trình toán học này, vào khoảng năm 2140, tổng số bitcoin sẽ đạt tới 21 triệu, khi đó việc tạo ra các đồng tiền mới sẽ hoàn toàn chấm dứt. Phần thưởng ban đầu là 50 BTC, được chia đôi khoảng 32 lần, tạo ra tổng số tiền về mặt toán học hội tụ ở mức 21 triệu. Thiết kế thanh lịch này đảm bảo tốc độ phát hành Bitcoin sẽ chậm dần lại trước khi dừng hẳn.
'Vàng kỹ thuật số': Bản chất giảm phát tích hợp của Bitcoin
Nguồn cung hữu hạn này mang lại cho Bitcoin đặc tính giảm phát mạnh mẽ. Không giống như tiền pháp định mà các ngân hàng trung ương có thể in vô thời hạn, tổng số lượng Bitcoin là cố định không thể thay đổi. Sự tương phản này trở nên rõ ràng hơn sau khi đại dịch COVID-19 bắt đầu vào năm 2020. Nhiều ngân hàng trung ương tham gia vào việc nới lỏng định lượng lớn; Hoa Kỳ Ví dụ, bảng cân đối kế toán của Cục Dự trữ Liên bang đã tăng từ 4 nghìn tỷ đô la lên 9 nghìn tỷ đô la, làm dấy lên lo ngại lạm phát lan rộng.
Trong cùng thời gian này, Bitcoin đã trải qua lần halving thứ ba. Giá của nó sau đó tăng vọt từ khoảng 5.000 đô la lên mức đỉnh điểm là 69.000 đô la. Sự khan hiếm đã trở thành động lực chính thúc đẩy giá trị của Bitcoin.
Sự khan hiếm này đã mang lại cho Bitcoin danh hiệu "vàng kỹ thuật số". Giống như vàng vật chất, nguồn cung của vàng cũng có hạn. Tuy nhiên, Bitcoin có khả năng phân chia và di chuyển vượt trội. Mặc dù 21 triệu có vẻ không nhiều, nhưng mỗi bitcoin có thể được chia thành 100 triệu đơn vị nhỏ hơn gọi là "satoshi", đảm bảo có thể xử lý khối lượng giao dịch toàn cầu. Vào năm 2021, khi El Salvador áp dụng Bitcoin làm tiền tệ hợp pháp, Tổng thống Nayib Bukele đã trích dẫn rõ ràng nguồn cung cố định của đồng tiền này trên Twitter, lấy sự khan hiếm làm lý do chính để biện minh cho luật này.
Một cấu trúc khuyến khích tuyệt vời: Từ phần thưởng khối đến phí giao dịch
Một điểm sáng tạo nữa trong thiết kế của Satoshi chính là cơ chế khuyến khích.
- Giai đoạn đầu: Phần thưởng khối cao thu hút những người khai thác sớm, cung cấp sức mạnh tính toán cần thiết để bảo mật và khởi chạy mạng.
- Maturity: Khi mạng lưới phát triển và phần thưởng khối giảm đi, phí giao dịch do người dùng trả sẽ trở thành nguồn thu nhập chính của thợ đào.
Quá trình chuyển đổi này được thiết kế để diễn ra trong nhiều thập kỷ, giúp hệ sinh thái có đủ thời gian để thích nghi. Vào năm 2017, khi mạng Bitcoin gặp phải tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng, phí giao dịch đã tăng vọt lên trên 50 đô la. Tuy nhiên, nhờ tối ưu hóa công nghệ và thay đổi thói quen của người dùng, mức phí đã trở lại mức hợp lý hơn, chứng tỏ tính linh hoạt của hệ thống.
Cuộc tranh luận về kho lưu trữ giá trị: Những lời chỉ trích về nguồn cung cố định
Tất nhiên, mô hình cung cấp hạn chế này không phải không có những lời chỉ trích. Nhà kinh tế đoạt giải Nobel Paul Krugman đã nhiều lần chỉ trích bản chất giảm phát của Bitcoin, cho rằng nó khuyến khích tích trữ thay vì lưu thông, điều này gây bất lợi cho đồng tiền.
Dữ liệu trên chuỗi dường như hỗ trợ cho quan sát này. Theo công ty phân tích Glassnode, hơn 60% tổng số Bitcoin đã không di chuyển trong ít nhất một năm. Tuy nhiên, những người ủng hộ phản bác rằng chức năng lưu trữ giá trị là một trong những chức năng quan trọng nhất của Bitcoin, giống như vàng vật chất, cũng hiếm khi được sử dụng để mua hàng ngày.
Giới hạn 21 triệu có thể thay đổi được không? Vai trò của sự đồng thuận
Mã nguồn của Bitcoin là mã nguồn mở, nghĩa là về mặt lý thuyết, có thể thay đổi mức giới hạn 21 triệu. Trên thực tế, điều này hầu như không thể thực hiện được. Bất kỳ thay đổi nào đối với các quy tắc cốt lõi của Bitcoin đều cần có sự đồng thuận chung từ cộng đồng người dùng và thợ đào toàn cầu.
Sự chia tách mạng lưới năm 2017, tạo ra Bitcoin Cash (BCH) do bất đồng về kích thước khối, là một ví dụ điển hình. Ngay cả trong đợt chia tách gây tranh cãi này, không bên nào dám đề xuất thay đổi tổng cung, vì làm như vậy sẽ phá hủy nền tảng giá trị của đồng tiền. Như giáo sư Nouriel Roubini của Trường Kinh doanh NYU Stern đã nói một cách thẳng thắn: "Thay đổi nắp? Tốt hơn hết là bạn nên phát minh ra một đồng tiền mới."
Phần kết luận: Một thí nghiệm tiền tệ trong mã
Để hiểu được sự biến động thất thường của thị trường Bitcoin, trước tiên chúng ta phải nắm được logic cơ bản của nó. Biến động giá là kết quả của sự tương tác phức tạp giữa cung và cầu, tâm lý thị trường và các yếu tố kinh tế vĩ mô.
Năm 2024, Bitcoin đã trải qua lần halving thứ tư, cắt giảm phần thưởng khối từ 6,25 xuống còn 3,125 BTC. Dữ liệu lịch sử cho thấy thị trường tăng giá thường diễn ra trong vòng 12-18 tháng sau khi giảm một nửa. Tuy nhiên, hiệu suất trong quá khứ không chỉ ra kết quả trong tương lai và việc mô hình này có lặp lại hay không sẽ phụ thuộc vào điều kiện thị trường hiện tại.
Thiết kế của Satoshi thể hiện sự kết hợp tuyệt vời giữa kinh tế học và mật mã. Nó sử dụng các quy tắc toán học để thực thi tính khan hiếm và thay thế nhu cầu tin cậy bằng mã không thể thay đổi, giải quyết vấn đề chi tiêu gấp đôi cho tài sản kỹ thuật số một cách khéo léo. Việc phát minh ra Bitcoin không chỉ là một bước đột phá về công nghệ; nó còn là một thử nghiệm tiền tệ vĩ đại. Mặc dù kết quả cuối cùng vẫn chưa được biết, nhưng nó đã chứng minh được một điều: một chính sách tiền tệ hợp lý không nhất thiết phải cần đến một ngân hàng trung ương - một thuật toán được thiết kế tốt cũng có thể thực hiện được công việc này.
Bạn cũng có thể thích

Aspecta (ASP) Spot Trading Now Live trên WEEX với ASP USDT Pair
Aspecta (ASP) hiện đang được niêm yết trên WEEX Exchange. Giao dịch ASP USDT để truy cập các giải pháp tokenized giải quyết sự minh bạch về giá trong tài sản giai đoạn đầu.

Đồng MIU (MIU) Sắp ra mắt trên WEEX Spot – Chờ đón MIU USDT!
Đồng MIU (MIU) sẽ sớm được niêm yết trên Sàn giao dịch WEEX. Token meme chủ đề mèo thú vị trên Sui—hãy chuẩn bị cho cặp giao dịch MIU USDT!

X-World (XW) sẽ được niêm yết trên WEEX với cặp USDT XW
X-World (XW) hiện đang được niêm yết trên WEEX Exchange. Giao dịch XW USDT và khám phá một kỷ nguyên mới của trò chơi dựa trên blockchain và sở hữu tài sản dựa trên NFT.

Magallaneer (MAGAL) sẽ được niêm yết trên WEEX với MAGAL USDT Pair
Magallaneer (MAGAL) sẽ được niêm yết trên WEEX Exchange. Bắt đầu giao dịch MAGAL USDT và tham gia phong trào memecoin gamified định nghĩa lại sự tham gia crypto.

Medxt Crypto sẽ được niêm yết trên WEEX Spot
Medxt Token sẽ chính thức được niêm yết trên WEEX Exchange. Bắt đầu giao dịch Medxt USDT và khám phá các giải pháp y tế được bảo vệ bằng blockchain.
Tăng
Chăm sóc khách hàng:@weikecs
Hợp tác kinh doanh:@weikecs
Giao dịch Định lượng & MM:[email protected]
Dịch vụ VIP:[email protected]